Μεταρρύθμιση στην ενέργεια: τι θα αλλάξει για τους καταναλωτές από 1 Οκτωβρίου

Από την 1η Οκτωβρίου 2025 ξεκινά μια νέα εποχή στην ηλεκτρική ενέργεια στην Κύπρο: ανοίγει μια ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, που θα επιτρέπει σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις να επιλέγουν προμηθευτή και να συνάπτουν ατομικά συμβόλαια. Μέχρι στιγμής ο μοναδικός προμηθευτής ήταν η κρατική εταιρεία AHK, αλλά πλέον στην αγορά εισέρχονται και ιδιωτικοί φορείς.

Ο κύριος στόχος της μεταρρύθμισης είναι η μείωση των τιμών και η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών. Εισάγεται το λεγόμενο μοντέλο-στόχος (target model), που καθιστά την τιμολόγηση πιο ευέλικτη και κοντά στους μηχανισμούς της αγοράς. Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι δεν αναμένεται απότομη πτώση των τιμών. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο εξακολουθεί σε μεγάλο βαθμό να εξαρτάται από ορυκτά καύσιμα και το κόστος αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών CO₂ παραμένει υψηλό.

Για τους καταναλωτές, αυτό σημαίνει κυρίως την εμφάνιση επιλογών. Εάν προηγουμένως οι όροι καθορίζονταν από έναν μόνο προμηθευτή, τώρα διαφορετικές εταιρείες θα ανταγωνίζονται με βάση τις τιμές και την ποιότητα της εξυπηρέτησης.

Πώς θα επηρεάσει τους καταναλωτές

Οι κάτοικοι θα έχουν τη δυνατότητα να συγκρίνουν τιμές και να επιλέγουν τις πιο συμφέρουσες. Ορισμένοι προμηθευτές θα προσφέρουν σταθερές τιμές, άλλοι ευέλικτες τιμές ανάλογα με τις διακυμάνσεις στην χονδρεμπορική αγορά.

Ο ανταγωνισμός θα επηρεάσει επίσης το επίπεδο εξυπηρέτησης: οι εταιρείες θα προσπαθούν να προσελκύσουν πελάτες με βολικές ψηφιακές υπηρεσίες, διαφανείς όρους πληρωμής και ταχύτερη υποστήριξη.

Παρά την αύξηση του ανταγωνισμού, δεν αναμένεται σημαντική μείωση των λογαριασμών: το υψηλό κόστος παραγωγής και οι περιβαλλοντικές δαπάνες θα συνεχίσουν να επηρεάζουν την τελική τιμή.

Τι πρέπει να κάνουν οι καταναλωτές

1. Συγκρίνετε τις προσφορές: λάβετε υπόψη όχι μόνο την τιμή ανά κιλοβατώρα, αλλά και τυχόν επιπλέον χρεώσεις και όρους πληρωμής.
2. Ελέγξτε την αξιοπιστία του προμηθευτή: προτιμήστε εταιρείες με διαφανείς όρους και σταθερή φήμη.
3. Αναλύστε την κατανάλωσή σας: για σπίτια και επιχειρήσεις με υψηλή κατανάλωση ενέργειας, τα σταθερά πακέτα που προστατεύουν από ξαφνικές διακυμάνσεις τιμών είναι πιο συμφέροντα.
4. Επενδύστε σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: η εγκατάσταση ηλιακών πάνελ και η συμμετοχή σε προγράμματα net metering μπορούν να μειώσουν περαιτέρω τους λογαριασμούς.

Η μετάβαση σε μια ανταγωνιστική αγορά θα είναι σταδιακή, αλλά σύντομα οι κάτοικοι της Κύπρου θα μπορούν να επιλέγουν προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας και να επηρεάζουν τα έξοδά τους. Η επιτυχία της μεταρρύθμισης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πόσο ενεργά θα χρησιμοποιήσουν οι καταναλωτές τις νέες δυνατότητες.