Brak wzmianki o TRNC w deklaracji Organizacji Turkijskiej wywołał polityczny rezonans

W końcowej „Deklaracji Gabala” XII szczytu Organizacji Państw Turkijskich (TOG), który odbył się 7 października 2025 roku w Gabali (Azerbejdżan), sekcja poświęcona kwestii cypryjskiej nie zawiera bezpośredniego odniesienia do Tureckiej Republiki Cypru Północnego (TRNC). W dokumencie podkreśla się potrzebę „wynegocjowanego, wzajemnie akceptowalnego i wykonalnego rozwiązania opartego na istniejących realiach wyspy” oraz wyrażana jest solidarność z „ludem turecko-cypryjskim jako integralną częścią świata turkijskiego”, jednak nazwa TRNC nie pojawia się w tym akapicie. Wywołało to krytyczne reakcje w prasie północnocypryjskiej, która uznała te sformułowania za „rozczarowujące”.

Jednocześnie sama deklaracja w preambule wymienia uczestników szczytu, wśród których znajduje się prezydent TRNC Ersin Tatar. Innymi słowy, TRNC jest odzwierciedlona w liście uczestników, ale nie wymieniona w części dotyczącej Cypru, co stało się przedmiotem dyskusji: część komentatorów dostrzega w tym rozgraniczeniu sygnał niechęci państw uczestniczących do bezpośredniego uwzględnienia TRNC w formułowaniach politycznych, ograniczając się do wspierania społeczności turecko-cypryjskiej.

Kontekst również jest istotny: od listopada 2022 roku TRNC posiada status obserwatora w Organizacji Państw Turkijskich, obok Węgier i Turkmenistanu. Na szczycie w 2022 roku w Samarkandzie krok ten nazwano „historycznym” w celu pogłębienia więzi w świecie turkijskim. W tym kontekście brak bezpośredniego odniesienia do TRNC w części deklaracji dotyczącej Cypru jest w Północnym Cyprze postrzegany jako krok wstecz w symbolice politycznej, mimo kontynuowanej obecności TRNC w wydarzeniach TOG.

Jak dotąd sekretariat TOG nie wydał oficjalnej reakcji na krytykę sformułowań. Północnocypryjskie media i komentatorzy nalegają, aby kolejne dokumenty organizacji wyraźniej odzwierciedlały zarówno wsparcie dla praw turecko-cypryjskich, jak i status TRNC jako obserwatora, aby nie powstawała dwuznaczność między retoryką polityczną a faktycznym udziałem Północnego Cypru w pracy struktury.