USA przedłużyły zawieszenie embarga na dostawy broni do Republiki Cypryjskiej

Stany Zjednoczone przedłużyły o kolejny rok zawieszenie embarga na dostawy uzbrojenia do Republiki Cypryjskiej. Decyzja została opublikowana w oficjalnym dokumencie w Federal Register. Zgodnie z poprawką do sekcji 126.1 Międzynarodowych Przepisów Handlu Bronią (ITAR), status Cypru jako „zakazanego kierunku” pozostaje zawieszony do 30 września 2026 roku.

Przedłużenie to opiera się na przepisach ustawy o uprawnieniach obronnych (NDAA 2020) oraz ustawy o partnerstwie w zakresie bezpieczeństwa i energii we wschodnim regionie Morza Śródziemnego (EMSEPA 2019). Jest ono możliwe tylko pod warunkiem, że Republika Cypryjska spełnia dwa kryteria: współpracuje z USA w walce z praniem pieniędzy oraz ogranicza dostęp rosyjskich jednostek wojskowych do swoich portów.

7 lipca 2025 roku sekretarz stanu USA potwierdził przed Kongresem, że Nikozja nadal spełnia te warunki, po czym Departament Stanu oficjalnie przedłużył wyjątek. W rezultacie Cypr będzie mógł nadal kupować amerykańskie technologie obronne i sprzęt na podstawie indywidualnych licencji wydawanych przez Waszyngton.

Decyzja dotyczy wyłącznie Republiki Cypryjskiej — międzynarodowo uznanego państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Nie obejmuje ona Tureckiej Republiki Cypru Północnego (TRCP), której Stany Zjednoczone nie uznają i z którą nie utrzymują stosunków dyplomatycznych ani wojskowych.

Skutki i znaczenie decyzji

Aspekt wojskowo-techniczny.

Przedłużenie umożliwia Cyprowi dostęp do amerykańskich systemów komunikacji, rozpoznania, obrony przeciwlotniczej oraz uzbrojenia morskiego i lądowego. Dzięki temu kraj będzie mógł stopniowo przejść na standardy NATO i zmniejszyć zależność od przestarzałych rosyjskich systemów używanych od lat 90.

Kontekst polityczny.

Waszyngton postrzega Cypr jako wiarygodnego partnera we wschodniej części Morza Śródziemnego. Decyzja wzmacnia strategiczne osie USA–Grecja–Cypr i USA–Cypr–Izrael, kluczowe dla bezpieczeństwa regionalnego i współpracy energetycznej. Potwierdza także spadek wpływów Rosji na wyspie i utrwalenie prozachodniego kursu Nikozji.

Reakcja Turcji.

Ankara tradycyjnie krytykuje takie decyzje, uznając je za naruszenie „równowagi sił” między północą a południem wyspy. Tureckie MSZ oświadczyło, że zniesienie ograniczeń może doprowadzić do „nowego wyścigu zbrojeń” i zwiększyć napięcia w regionie.

Konsekwencje regionalne.

Decyzja USA wzmacnia potencjał obronny Cypru, zwłaszcza w zakresie ochrony wyłącznej strefy ekonomicznej i infrastruktury morskiej, w tym złóż gazu na wschodnim Morzu Śródziemnym. W dłuższej perspektywie wzmacnia to pozycję Zachodu w regionie i stanowi przeciwwagę dla obecności wojskowej Turcji.

Przedłużenie zawieszenia embarga potwierdza rosnące znaczenie Cypru jako strategicznego partnera USA we wschodnim rejonie Morza Śródziemnego oraz jego rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa i stabilności energetycznej w regionie.