Χωριά τεχνιτών στα βουνά Τρόοδος

• Μουτουλλάς — πηγή καθαρού νερού και παλαιών παραδόσεων
• Φοίνοι — το χωριό των κεραμέων
• Πεδουλάς — η βασιλεία του κερασιού
• Ομόδος — κρασί, δαντέλα και γυαλί
• Πλάτρες — η γλυκιά πλευρά των Τροόδων
• Άγρος — άρωμα τριαντάφυλλων και μυστικά της χειροτεχνίας
• Σιλίκου — Μουσείο Κομμανδαρίας
• Πώς να φτάσετε και τι να δείτε

Όρη Τρόοδος — η καρδιά της Κύπρου, όπου η ζωή κυλά με τον δικό της ρυθμό. Οι μεγαλοπρεπείς πλαγιές τους, η μυρωδιά των πεύκων, ο καθαρός αέρας και η σιωπή δημιουργούν την αίσθηση ότι ο χρόνος κυλά πιο αργά εδώ. Μακριά από τα θορυβώδη θέρετρα κρύβονται παλιά χωριά, όπου διατηρείται ακόμη ο παραδοσιακός κυπριακός τρόπος ζωής και οι χειροτεχνικές δεξιότητες που μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά.

Παρά τη σύγχρονη εποχή και την ανάπτυξη του τουρισμού, στα Τρόοδος υπάρχουν μέρη όπου όλα εξακολουθούν να γίνονται με το χέρι — από κρασί και δαντέλα μέχρι κεραμικά και αιθέρια έλαια. Αυτά τα χωριά αποτελούν ζωντανή υπενθύμιση της παλιάς Κύπρου, καθένα με τον δικό του χαρακτήρα, ιστορία και χειροτεχνία.

Μουτουλλάς — πηγή καθαρού νερού και παλαιών παραδόσεων

Το χωριό Μουτουλλάς βρίσκεται στις βόρειες πλαγιές των Τροόδων, ανάμεσα σε πυκνά πευκοδάση. Είναι γνωστό για τις ιαματικές πηγές του, που αναβλύζουν κατευθείαν από τη γη και θεωρούνται θεραπευτικές από παλιά. Ο Μουτουλλάς είναι μία από τις αρχαιότερες οικιστικές περιοχές της περιοχής Μαραθάσα, αναφερόμενη ήδη στις βυζαντινές χρονογραφίες.

Εδώ μπορείτε να δείτε πέτρινα σπίτια με ξύλινα μπαλκόνια και να επισκεφθείτε την Εκκλησία του Αγίου Νικολάου — μία από τις δέκα εκκλησίες των Τροόδων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Μετά από μια βόλτα στα στενά δρομάκια, αξίζει να δοκιμάσετε το τοπικό μέλι και το μεταλλικό νερό που εμφιαλώνεται απευθείας στο χωριό.

Φοίνοι — το χωριό των κεραμέων

Φοίνοι ονομάζεται το χωριό των κεραμέων. Εκεί από γενιά σε γενιά κατασκευάζονται κεραμικά — από απλές γλάστρες μέχρι κομψά διακοσμητικά αντικείμενα. Οι ντόπιοι τεχνίτες χρησιμοποιούν τις ίδιες τεχνικές όπως εκατοντάδες χρόνια πριν, δουλεύοντας σε ξυλόφουρνους και στολίζοντας τα έργα με σχέδια και φυσικό σμάλτο.

Εδώ βρίσκεται το Μουσείο Κεραμικής, όπου μπορείτε να δείτε όλη τη διαδικασία παραγωγής της κεραμικής. Εκτός από το πηλό, το χωριό φημίζεται για τα γλυκά του — φρούτα σε σιρόπι, γλυκά «παλομούντζι» και αρωματικό κυπριακό καφέ.

Πεδουλάς — η βασιλεία του κερασιού

Σε υψόμετρο άνω των 1100 μέτρων, στις ορεινές κοιλάδες της Μαραθάσας, βρίσκεται ο Πεδουλάς. Το σήμα κατατεθέν του είναι το κεράσι. Οι ντόπιοι καλλιεργούν τις καλύτερες ποικιλίες στο νησί και κάθε χρόνο διοργανώνουν το Φεστιβάλ Κερασιού, προσελκύοντας επισκέπτες από όλη την Κύπρο.

Εδώ παράγονται λικέρ, μαρμελάδες και γλυκά από κεράσια, και μπορείτε επίσης να επισκεφθείτε την Εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ — μία από τις δέκα «ζωγραφιστές εκκλησίες» της UNESCO. Ο Πεδουλάς συνδυάζει τη γεύση, τη πνευματικότητα και τη φύση σε έναν χώρο.

Ομόδος — κρασί, δαντέλα και γυαλί

Ομόδος είναι ένα αληθινό κόσμημα του Τρόοδος. Στενά λιθόστρωτα δρομάκια, σπίτια από λευκό πέτρωμα και όμορφες αυλές δημιουργούν μια ατμόσφαιρα ηρεμίας και ζεστασιάς. Εδώ παράγεται η Commandaria — το θρυλικό κυπριακό γλυκό κρασί, γνωστό από την εποχή των Σταυροφόρων. Εκτός από την οινοποιία, το χωριό φημίζεται για τις τέχνες: φυσητό γυαλί και χειροποίητη δαντέλα.

Στο κέντρο του Ομόδος βρίσκεται η Μονή του Τιμίου Σταυρού (Timios Stavros), όπου φυλάσσονται αρχαίες κειμήλια. Σε πολλά καταστήματα μπορείτε να δείτε τους τεχνίτες να δημιουργούν τα έργα τους μπροστά στα μάτια των επισκεπτών.

Πλάτρες — η γλυκιά πλευρά του Τρόοδος

Πλάτρες είναι το πιο γνωστό ορεινό χωριό της Κύπρου, αγαπημένος προορισμός για ποιητές, καλλιτέχνες και ταξιδιώτες. Η Άγκαθα Κρίστι επισκέφθηκε κάποτε το χωριό, ενώ σήμερα οι τουρίστες προσελκύονται από τα πράσινα τοπία, τους καταρράκτες και την φιλόξενη ατμόσφαιρα.

Στις Πλάτρες βρίσκεται το γνωστό εργοστάσιο σοκολάτας, όπου δημιουργούνται με το χέρι γλυκίσματα με γεύσεις τριαντάφυλλου, εσπεριδοειδών και ροδιού. Αυτό το μέρος συνδυάζει γαστρονομία, φύση και χαλάρωση, επιτρέποντας να απολαύσετε τη δροσιά των βουνών ακόμα και στα μέσα του καλοκαιριού.

Άγρος — άρωμα τριαντάφυλλων και μυστικά χειροτεχνίας

Άγρος είναι ένα χωριό βυθισμένο στο άρωμα των πετάλων των τριαντάφυλλων. Εδώ παράγεται τριανταφυλλένιο νερό, αιθέρια έλαια και καλλυντικά με βάση την ποικιλία «Rosa damascena». Την άνοιξη, στο Άγρος πραγματοποιείται το Φεστιβάλ Τριαντάφυλλου, όπου μπορείτε να δείτε τη διαδικασία απόσταξης ελαίου και να συμμετάσχετε στη συλλογή των πετάλων.

Εκτός από τα αρώματα, το χωριό είναι γνωστό και για τα καπνιστά λουκάνικα και λουκανικά, που παρασκευάζονται με παραδοσιακές συνταγές.

Σιλίκου — Μουσείο Commandaria

Σιλίκου είναι ένα παλιό οινοπαραγωγικό χωριό, όπου παράγεται το διάσημο κυπριακό κρασί Commandaria. Αυτό το ποτό, που αναφέρεται ήδη στις χρονογραφίες των Σταυροφόρων, θεωρείται ένα από τα παλαιότερα κρασιά στον κόσμο.

Στο Σιλίκου λειτουργεί το Μουσείο Commandaria, όπου μπορείτε να δείτε αμφορείς, εργαλεία οινοποίησης και παλιές συνταγές. Οι τοπικές οικογένειες συνεχίζουν να παράγουν κρασί με παραδοσιακές μεθόδους, διατηρώντας αιώνια μυστικά οινοποιίας.

Πώς να πάτε και τι να δείτε

Ο ευκολότερος τρόπος για να φτάσετε στα χωριά είναι με αυτοκίνητο — οι αποστάσεις μεταξύ τους είναι μικρές, αλλά οι δρόμοι είναι γεμάτοι στροφές. Από τη Λεμεσό προς τον Ομόδος υπάρχει το λεωφορείο αριθμός 40, ενώ από τη Λευκωσία προς τα Πεδουλάς και Μουτούλλας — αριθμός 81. Το ταξίδι με τα δημόσια μέσα μεταφοράς διαρκεί σχεδόν όλη μέρα, γι’ αυτό είναι καλύτερο να νοικιάσετε αυτοκίνητο.

Για όσους θέλουν να μείνουν περισσότερο, σε κάθε χωριό υπάρχουν ξενώνες και boutique ξενοδοχεία σε παλιά σπίτια. Εκτός από τα χωριά χειροτεχνίας, αξίζει να επισκεφθείτε τις ζωγραφισμένες εκκλησίες — Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO — καθώς και τους καταρράκτες Καληδονία και Μιλομέρης. Κάθε στροφή στους ορεινούς δρόμους αποκαλύπτει μια νέα ιστορία.