Sİvİl savunma organİzasyonundan deprem sirasinda alinacak önlemler ve davraniş kurallari hakkinda talİmat
Sivil Savunma Organizasyonu tarafından ülkemizde deprem sırasında ve sonrasında halkın alması gereken önlemler hakkında talimat.
1. Depremden önce. Önceden nasıl hazırlanılır:
- Yapı içindeki günlük kullanım eşyalarını, yapısal olmayan hasarlardan, yani binadan değil, eşyalardan kaynaklanan hasarlardan korunmak için yerleştirin;
- Dolaplarda bulunan mobilya ve ofis ekipmanları, plastik tutucu malzemeler veya yapıştırıcı ile sabitlenmelidir, böylece kaymaları ve düşmeleri önlenir.
- Sobalar ve diğer ısıtma cihazları, sağlam malzemelerle duvara veya zemine sabitlenmelidir.
- Devrilebilecek dolaplar ve benzeri eşyalar birbirine ve duvara sabitlenmelidir. Sabitlenmiş bir eşya ile duvar arasında boşluk varsa, bu boşluğa dolgu malzemesi konulmalıdır, böylece çarpma etkisi azaltılır.
- Tavan ve duvar avizeleri, klima vb. duvarlardan ve pencerelerden yeterli mesafede asılı olmalı ve ağırlıklarını taşıyabilecek şekilde asılı olmalıdır.
- Ağır eşyaların bulunduğu dolap kapakları, mekanik kilitlerle sıkıca kapatılmalıdır.
- Zehirli, patlayıcı ve yanıcı maddeler, düşmemeleri için sabitlenmeli ve kırılmamaları için saklanmalıdır. Bu maddeler, fosforesan, tanımlayıcı etiketlerle işaretlenmelidir.
- Gaz kaçağı ve yangına karşı gaz vanaları ve elektrik sigortaları otomatikleştirilmelidir.
- Binadan acil çıkış için kullanılabilecek yollardaki tehlikeler giderilmeli, bu yollar işaretlenmeli, çıkış yolundan çıkışı engelleyebilecek eşyalar kaldırılmalıdır.
- Geniş çıkış yolları oluşturulmalıdır. Dışarıya açılan kapılar kullanılmalı, acil çıkış kapıları kilitli olmamalıdır. Acil çıkışlar aydınlatılmalıdır.
- Çocuk yatakları, devrilebilecek ağır dolapların ve pencerelerin yanına konulmamalıdır, yatakta ağır eşyaların bulunduğu raflar olmamalıdır.
- "Doğal Afetlere Hazırlık Planı", tüm insanların (evde, işte, apartmanda, okulda) katılımıyla oluşturulmalı ve bu plan her altı ayda bir gözden geçirilmelidir. Bu plana göre hareket etme konusunda periyodik tatbikatlar yapılmalıdır.
- Doğal bir felaket ve acil durum durumunda, aile üyeleriyle nasıl iletişim kurulacağı, alternatif buluşma yerleri ve bölge dışında bulunan bir iletişim kişisinin belirlenmesi gerekmektedir (ev içinde, ev dışında, iş yerinde, okulda veya mahallede).
- Önemli belgelerin (kimlik belgeleri, mülkiyet belgeleri, sigorta belgeleri, sağlık raporları, diplomalar, pasaportlar, banka defterleri vb.) kopyalarını su geçirmez bir yerde hazırlamalı ve saklamalısınız, ayrıca bu belgelerin kopyalarını bölge dışında bulunan bir iletişim kişisinde bulundurmalısınız.
- Konutun veya iş yerinin özelliklerine ve boyutlarına uygun bir yangın söndürücü bulundurmalı, bunu binanın yönetimi tarafından önceden belirlenmeli ve periyodik bakımı yapılmalıdır. Cihaz kolay erişilebilir bir yerde saklanmalıdır. Konumu herkes tarafından bilinmelidir. Duvara sağlam bir şekilde sabitlenmelidir. Yangın söndürücü, her yıl ilgili bir şirket tarafından bakımı yapılmalıdır. Tek kullanımlık olduktan sonra yeniden doldurulmalıdır.
- Binalardaki asansör kapılarında "Deprem sırasında kullanmayın" tabelası asılı olmalıdır.
2. Deprem sırasında:
- Panik yapmamalısınız.
- Sabitlenmemiş dolaplar, raflar, pencereler vb. kaçınılmalıdır.
- Eğer mümkünse, sağlam sandalyelere dayanan bir masa altında oturarak veya koruma sağlayabilecek nesnelerin yanında, örneğin dolu ve hantal bir koltuk, kanepe, dolu bir sandık, bir kurtarma üçgeni oluşturmalısınız.
- Başınızı korumak için iki eliniz arasına almalı veya koruyucu bir malzeme (yastık, kitap vb.) ile korumalısınız. Sallanma durana kadar bu pozisyonda bekleyin.
- Güvenli bir yer bulun, dizlerinizin üzerine çökün, başınızı ve boynunuzu korumak için kendinizi kıvırın, düşmemek için sabit bir yere tutunun.
- Merdivenlere veya çıkışlara koşmayın, balkonlara çıkmayın, balkonlardan veya pencerelerden aşağı atlamayın.
- Hiçbir koşulda asansör kullanmayın.
- Telefonları sadece acil durumlar ve yangınlar hakkında bilgi vermek için kullanmalısınız.
- Kibrit, çakmak yakmamalı, elektrik anahtarlarına dokunmamalısınız.
- Eğer tekerlekli sandalyedeyseniz, tekerlekler kilitlenmeli ve başınız ve boynunuz korunmalıdır.
- Mutfak, atölye, laboratuvar gibi çalışma araçlarının bulunduğu yerlerde; ocaklar, fırınlar ve benzeri cihazlar kapatılmalı ve dökülebilecek malzemeler ve maddeler kaldırılmalıdır.
- Elektrik, gaz ve su vanalarını kapatmalı, sobaları ve ısıtıcıları söndürmelisiniz.
- Eğer hala mümkünse, diğer güvenlik önlemlerini almalı, gerekli eşyaları ve malzemeleri almalı ve önceden belirlenmiş bir rota ile binayı hemen terk etmeli ve toplanma yerine gitmelisiniz.
- Eğer bir sınıfta veya okuldaki bir odadaysanız, başınızı ve boynunuzu, sağlam bir sıra veya masa altında veya yanında bir yaşam üçgeni oluşturarak korumalısınız; eğer bir koridorda iseniz, başınızı ve boynunuzu, bir duvarın yanında bir yaşam üçgeni oluşturarak korumalısınız.
- Pencerelerden ve cam nesnelerden uzak durun.
Deprem sırasında açık bir alandaysanız:
- Elektrik hatlarından ve direklerden, ağaçlardan, diğer binalardan ve duvarların altından uzak durun. Çevrenizden gelebilecek tehlikelere karşı hazırlıklı olun, açık bir alanda çömelin.
- Kayma ve taş veya kaya düşme olasılığı olan yamaçların altında bulunmayın. Eğer böyle bir durumdaysanız, hızla güvenli bir yere taşınmalısınız.
- Binalardan düşebilecek borular, kırık cam ve sıva gibi tehlikelere karşı önlem alın.
- Yer altı kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından kaynaklanabilecek tehlikelere dikkat edin.
- Deniz kenarından uzaklaşın.
Deprem sırasında direksiyon başındaysanız:
- Eğer sarsıntı sırasında bir otoyolda gidiyorsanız ve konumunuz güvenliyse, sola doğru kenara çekmeli ve yolu tıkamadan durmalısınız. Anahtarı kontakta bırakın ve pencereler kapalı bir şekilde araç içinde bekleyin. Sarsıntılar durduktan sonra açık bir alana çıkın.
- Eğer araç, yerleşim alanı dışında veya güvenli bir yerde değilse (ağaçlar, elektrik hatları veya direkler, köprü vb. yanında); durdurmalı, anahtarı kontakta bırakmalı ve trafikten uzakta açık alanlara çıkmalısınız.
- Eğer sarsıntı sırasında bir tüneldeyseniz ve çıkışa yakın değilseniz; aracı durdurmalı, inmeli ve yan yatmalı, bacaklarınızı karına çekmeli ve başınızı ve boynunuzu ellerinizle korumalısınız.
- Eğer kapalı bir otoparktadaysanız: araçtan çıkın, yan yatın ve başınızı ve boynunuzu ellerinizle koruyun. Üstten düşebilecek büyük kütleler, tavanlar ve tüneller, aracı ezerek parçalayabilir, ancak yok etmez. Eğer araç içindeyseniz, araca düşen bir parça sizi ezebilir.
3. Depremden sonra:
Eğer kapalı bir alanda bulunuyorsanız:
- Öncelikle kendi güvenliğinizden emin olun.
- Ardından etrafınızda size yardım edebilecek biri olup olmadığını kontrol edin.
- Deprem sonrası yangınlar çok yaygın ikincil felaketlerdir. Bu yüzden, gaz kokusu hissederseniz, gaz vanasını kapatın. Pencereleri ve kapıları açın. Binayı hemen terk edin.
- Dökülen tehlikeli maddeleri temizleyin.
- Telefonun üzerinden alınan telefon ahizelerini yerine koyun.
- Acil durum kiti alın ve bölgenizdeki toplanma yerine doğru hareket edin.
- Radyo ve televizyon gibi kitle iletişim araçları aracılığıyla uyarıları dinleyin.
- Sokaklar, acil servis araçları için boş olmalıdır.
- Her büyük depremden sonra her zaman artçı sarsıntılar olur. Zamanla artçı sarsıntılar daha az olur ve güçleri azalır. Artçı sarsıntılar, hasar görmüş binalara zarar verebilir. Bu nedenle, sarsıntılar tamamen durana kadar hasar görmüş binalara girmemelisiniz. Artçı sarsıntılar sırasında, ana deprem sırasında yapılması gerekenler yapılmalıdır.
Eğer açık bir alanda bulunuyorsanız:
- Etrafınızdaki hasarlara dikkat edin ve bunları işaretleyin.
- Hasar görmüş binalardan ve elektrik hatlarından uzak durun.
- Öncelikle yakın çevrenizde acil yardıma ihtiyacı olanlara yardım edin.
- Ardından bölgenizdeki toplanma yerine gidin.
- Yardım etkinliklerine katılın. Özel dikkat gerektiren doğal afet kurbanlarına - yaşlılara, bebeklere, hamile kadınlara, engellilere yardım edin.
Eğer enkaz altında sıkışıp kaldıysanız:
- Panik yapmadan durumunuzu kontrol edin.
- Hareket kabiliyetiniz kısıtlıysa, dışarı çıkmak için hayatınızı riske atmayın. Kurtarma ekiplerinin en kısa sürede size ulaşmaya çalışacağını bilin.
- Enerjinizi en ekonomik şekilde kullanmak için hareketlerinizi kontrol altında tutun.
- Ellerinizi ve ayaklarınızı kullanabiliyorsanız, varlığınızı bildirmek için borulara, radyatörlere, gaz tesisatına ve zemine vurun.
- Sesinizi kullanabiliyorsanız, kurtarıcıların seslerini duymaya ve onları çağırmaya çalışın. Ancak enerjinizi kontrollü bir şekilde kullanın.
Afet durumunda toplanma noktaları:
Mümkün olan felaketler ve acil durumlar durumunda gerekli yardımı almak için vatandaşların ALO 101 sivil savunma acil hattını araması önemlidir, yetkililerin duyurularını, bilgilerini ve uyarılarını dikkate almalılar ve bu nedenle Kuzeyin Sesi Radyo Vatan (87.5 - 104.3), Radyo Vatan Nihavent (89.8-100.4) ve Radyo Vatan Türkü (94.4-100.5) frekanslarını takip etmeliler, bu radyolar bu tür durumlarda "Afet Radyosu" olarak hizmet verecektir.