Kıbrıs, yaptırımları aşma konusunda cezai sorumluluk getiriyor ve yeni bir denetim birimi oluşturuyor

Kıbrıs Cumhuriyeti Parlamentosu, uluslararası yaptırımların, özellikle Rusya’ya uygulananların, aşılmasına yönelik cezai sorumluluk öngören 2025 Yılı Kısıtlayıcı Önlemlerin İhlalinin Cezaî Sorumluluğu Yasası'nı onayladı. Aynı zamanda, bu önlemlerin uygulanmasını denetleyecek ve soruşturmaları koordine edecek Ulusal Yaptırımlar Uygulama Birimi (NSIU, Yunanca EMEK) kuruldu.

Yasa, AB Direktifi 2024/1226'nın gerekliliklerini yerine getirmeyi amaçlamaktadır ve Kıbrıs’ta kayıtlı kişiler ve şirketler için cezai yaptırımlar öngörmektedir. Kıbrıs vatandaşları veya tüzel kişiler katılıyorsa, yasa ada içinde ve dışında gerçekleştirilen ihlalleri kapsar. Yasa, Kıbrıs bayraklı gemi ve uçaklar için de geçerlidir.

Cezai yaptırımlara tabi eylemler şunlardır: yaptırım altındaki kişi veya kuruluşlara mali kaynak sağlamak; varlıkları bloke etmemek; mülklerin yaptırım altındaki kişilere transferine veya transitine yardımcı olmak; ve dondurulmuş varlıkların gerçek sahiplerini gizlemek için şemalar oluşturmak.

Yasayı ihlal edenler için ciddi yaptırımlar öngörülmektedir — 100.000 €’ya kadar para cezası ve beş yıla kadar hapis cezası. Ağır vakalarda para cezası, şirketin yıllık küresel cirosunun %5’ine veya 40 milyon €’ya kadar çıkabilir.

Kıbrıs Maliye Bakanlığı bünyesinde NSIU/EMEK’in kurulması, finans sektöründe şeffaflığı artırmayı hedefleyen kapsamlı reformun bir parçasıdır. Yeni birim, denetimler yapma, lisans verme ve yaptırım rejimlerinin uygulanmasını izleme yetkisine sahip olacaktır. NSIU’nun tam faaliyete geçmesi 2025 sonuna kadar planlanmaktadır.

Mevzuatın sıkılaştırılması, Cyprus Confidential araştırmasının ardından eleştirilere yanıt olarak yapılmıştır; söz konusu araştırmada Kıbrıs, Rus iş insanlarının yaptırımları aşmaları için ana platformlardan biri olarak gösterilmiştir. Yetkililer, AB standartlarına ve mali suçlarla mücadelede uluslararası yükümlülüklere uyum göstermeye hazır olduklarını kanıtlamayı hedeflemektedir.

Uzmanlar, yeni önlemlerin Kıbrıs finans sistemini temizlemeye yardımcı olacağını, ancak özellikle bankacılık ve denizcilik sektörlerinde şirketler üzerinde idari yükü artıracağını belirtiyor.