Kıbrıs sağlık sistemi tükenme noktasında: Doktorlar artık yükü kaldıramıyor

Kıbrıs sağlık sistemi ciddi bir personel kriziyle karşı karşıya. Sağlık çalışanlarının neredeyse üçte biri depresyon belirtileri gösteriyor ve her on kişiden biri mesleği bırakmayı ciddi şekilde düşünüyor.

Temel neden kronik aşırı iş yükü. Birçok doktor ve hemşire haftada 50–60 saat çalışıyor, kamu ve özel hastanelerde vardiyaları birleştiriyor. Bazı personel, istikrarlı güvenceleri olmayan geçici sözleşmelerle çalışıyor.

Avrupa’nın geri kalanına kıyasla Kıbrıs’ta belirgin bir sağlık personeli eksikliği bulunuyor. 10.000 kişi başına yaklaşık 80 sağlık çalışanı düşerken, AB ortalaması 120’nin üzerinde. Bu durum sürekli fazla mesaiye ve yorgunluktan kaynaklanan hataların artmasına yol açıyor.

Krizi, hastaların agresif davranışları daha da kötüleştiriyor. Anketlere göre sağlık çalışanlarının %90’ı sözlü saldırı, tehdit veya fiziksel şiddete maruz kalmış. Doktorlar kendilerini korumasız ve duygusal olarak tükenmiş hissediyor.

Bir diğer ciddi sorun ise yaşlanan personel: Uzmanların yaklaşık %38’i 55 yaşın üzerinde ve genç doktorlar düşük maaşlar ve yoğun iş yükü nedeniyle sisteme katılmak istemiyor. Kıbrıs’taki sağlık çalışanlarının (DSÖ ölçeğine göre) duygusal iyi oluş endeksi AB ortalamasının altında, bu da artan tükenmişliğe işaret ediyor.

Dünya Sağlık Örgütü durumu “sürdürülebilirlik krizi” olarak nitelendirdi ve acil önlem alınmazsa sağlık hizmetlerinin kalitesinin hızla düşeceği konusunda uyardı. Öneriler arasında fazla mesainin azaltılması, psikolojik destek programlarının uygulanması, kliniklerde şiddetle mücadele edilmesi ve genç uzmanların teşvik edilmesi yer alıyor.

Yerel uzmanlar, GESY sağlık sisteminin hizmet erişimini genişletmesine rağmen personel kapasitesinde artış olmadığını belirtiyor. Bu durum yükü artırdı ve bazı doktorlar artık yurtdışına taşınmayı düşünüyor.

Devlet çalışma koşullarını iyileştirmez ve sağlık personelini korumazsa, Kıbrıs ciddi bir doktor sıkıntısıyla karşı karşıya kalabilir.