ABD, Kıbrıs Cumhuriyeti’ne yönelik silah ambargosunun askıya alınmasını uzattı

Amerika Birleşik Devletleri, Kıbrıs Cumhuriyeti’ne yönelik silah ambargosunun askıya alınma süresini bir yıl daha uzattı. Karar, Federal Register’da yayımlanan resmi belgede yer aldı. Uluslararası Silah Ticareti Düzenlemeleri (ITAR) 126.1 maddesindeki değişikliğe göre, Kıbrıs’ın “yasaklı bölge” statüsü 30 Eylül 2026’ya kadar askıya alındı.

Bu uzatma, Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA 2020) ve Doğu Akdeniz Güvenlik ve Enerji Ortaklığı Yasası (EMSEPA 2019) hükümlerine dayanıyor. Uygulama, yalnızca Kıbrıs Cumhuriyeti’nin iki koşulu yerine getirmesi durumunda geçerli: ABD ile kara para aklama ile mücadelede iş birliği yapmak ve Rusya’nın askeri gemilerinin limanlara erişimini kısıtlamak.

7 Temmuz 2025’te ABD Dışişleri Bakanı, Kıbrıs’ın bu koşullara uymaya devam ettiğini Kongre’ye bildirdi ve ardından Dışişleri Bakanlığı istisnanın uzatıldığını resmen duyurdu. Böylece Kıbrıs, Washington tarafından verilen bireysel lisanslarla ABD savunma teknolojilerini ve ekipmanlarını satın almaya devam edebilecek.

Karar yalnızca uluslararası alanda tanınan, Avrupa Birliği üyesi olan Kıbrıs Cumhuriyeti için geçerlidir. ABD, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni (KKTC) tanımamakta ve bu bölgeyle diplomatik veya askeri ilişki yürütmemektedir.

Kararın sonuçları ve önemi

Askerî-teknik açıdan.

Bu uzatma, Kıbrıs’a Amerikan haberleşme, istihbarat, hava savunma, deniz ve kara sistemlerine erişim imkânı sağlıyor. Böylece ülke, NATO standartlarına kademeli olarak uyum sağlayabilecek ve 1990’lardan kalma eski Rus sistemlerine olan bağımlılığını azaltabilecek.

Siyasi bağlam.

Washington, Kıbrıs’ı Doğu Akdeniz’de güvenilir bir ortak olarak görüyor. Bu karar, ABD–Yunanistan–Kıbrıs ve ABD–Kıbrıs–İsrail eksenlerini güçlendiriyor; bu eksenler bölgesel güvenlik ve enerji iş birliği açısından büyük önem taşıyor. Ayrıca Rusya’nın ada üzerindeki etkisinin azaldığını ve Lefkoşa’nın Avrupa-Atlantik entegrasyonuna yöneldiğini gösteriyor.

Türkiye’nin tepkisi.

Ankara, bu tür kararları geleneksel olarak eleştiriyor ve adanın kuzeyi ile güneyi arasındaki “güç dengesi”nin bozulduğunu savunuyor. Türkiye Dışişleri Bakanlığı, ambargonun kaldırılmasının “yeni bir silahlanma yarışı” başlatabileceğini ve bölgedeki gerginliği artırabileceğini belirtti.

Bölgesel sonuçlar.

ABD’nin kararı, Kıbrıs’ın savunma kapasitesini özellikle münhasır ekonomik bölgesinin ve deniz altyapısının korunması alanında güçlendiriyor. Uzun vadede bu adım, Batı’nın bölgedeki konumunu sağlamlaştırıyor ve Türkiye’nin askeri varlığına karşı bir denge oluşturuyor.

Ambargonun askıya alınmasının uzatılması, Kıbrıs’ın ABD’nin Doğu Akdeniz’deki stratejik bir ortağı olarak artan önemini teyit ediyor ve ülkenin bölgesel güvenlik ile enerji istikrarındaki rolünü güçlendiriyor.