Florida’daki bilim insanları, bağışıklık sistemini tüm tümör türlerini yok etmeye öğreten evrensel bir mRNA aşısı geliştirdi.

Florida Üniversitesi’nden bilim insanları, insan bağışıklık sistemini farklı tümör türlerini yok etmeye yeniden programlayabilen evrensel bir deneysel mRNA aşısı geliştirerek onkoloji alanında büyük bir atılım gerçekleştirdi. Bu yenilikçi tedavi, kemoterapi, cerrahi ve radyasyon gibi geleneksel yöntemlerin yerini alabilecek yeni bir yaklaşımın temelini oluşturabilir.

Aşının çalışma prensibi, COVID‑19’a karşı geliştirilen mRNA aşılarıyla benzer: mRNA molekülleri, lipid nanoparçacıklara yerleştirilerek vücut hücrelerine taşınıyor. Ancak bu durumda aşı, viral bir protein yerine tümör hücrelerinin bağışıklık sisteminden saklanmasını sağlayan PD-L1 adlı proteini üretmesini sağlıyor. Bu durum, özellikle PD-1’e karşı ilaçlarla birlikte kullanıldığında, bağışıklık sisteminin aktive olmasına ve tümörü etkili şekilde yok etmesine olanak tanıyor.

Hayvanlar üzerinde yapılan deneyler etkileyici sonuçlar verdi: Aşı, tedaviye dirençli melanomların yanı sıra beyin, deri ve kemik tümörlerini de — ek bir tedavi olmadan — yok etti. Geliştiriciler, diğer aşıların aksine bu aşının belirli bir tümör proteinini hedeflemediğini veya kişiye özel hazırlanmasına gerek olmadığını, bu nedenle evrensel olduğunu vurguluyor.

Çalışmanın yazarlarından Dr. Duane Mitchell’e göre bu yöntem, doğrudan tümör mutasyonlarına değil, bağışıklık sisteminin genel aktivasyonuna dayanıyor ve bu da geniş hasta grupları için standart bir aşı geliştirilmesini mümkün kılıyor.

Bu başarı, genetik materyalin hücrelere zarar vermeden iletilmesini sağlayan mRNA ve nanoparçacık teknolojilerindeki gelişmeler sayesinde mümkün oldu. Ayrıca araştırma, aynı ekip tarafından daha önce geliştirilen glioblastom (agresif beyin tümörü) aşısına dayandırılıyor.

Sıradaki aşamalar arasında preklinik deneyler ve insanlarda testlerin başlatılması yer alıyor. Çalışma, ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü ve çeşitli bilimsel kuruluşlar tarafından destekleniyor. Geliştiriciler, bu aşının ileride ticarileştirilerek "kutudan çıkar çıkmaz kullanılabilir" bir tedavi haline gelmesini umuyor.

Bu nedenle, evrensel mRNA aşısı sadece bir başka kanser tedavi denemesi değil; tümörleri ayrı ayrı analiz etmeye gerek kalmadan bağışıklık sistemini harekete geçiren yepyeni bir strateji. Klinik deneyler güvenlik ve etkinlik sonuçlarını doğrularsa, tıp dünyası en ölümcül hastalıklardan biriyle mücadelede güçlü bir silah kazanmış olacak.