Βασιλόπιτα - το παραδοσιακό πρωτοχρονιάτικο γλυκό των Κυπρίων

Νόστιμο ελληνικό πρωτοχρονιάτικο γλυκό με όμορφη ιστορία και ενδιαφέρον έθιμο που σχετίζεται με τα χρήματα. Στην Κύπρο, η πίτα είναι επίσης γνωστή ως Βασιλόπουλλα.

• Βασιλόπιτα στην Κύπρο
• Παραδοσιακή παρουσίαση
• Ιστορία και θρύλος
• Συνταγή για την πίτα
• Ερωτήσεις

Βασιλόπιτα στην Κύπρο

Η βασιλόπιτα είναι το πρωτοχρονιάτικο γλυκό στην Ελλάδα και στην Κύπρο, το οποίο περιέχει ένα κρυμμένο νόμισμα ή μικρό αντικείμενο που φέρνει τύχη στον παραλήπτη. Στην Ελλάδα και στην Κύπρο συνδέεται με την ημέρα του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου, την 1η Ιανουαρίου, αλλά σε ορισμένες περιοχές οι παραδόσεις που σχετίζονται με την πίτα και το κρυμμένο νόμισμα είναι συνδεδεμένες με τα Θεοφάνεια ή τα Χριστούγεννα.

Η πίτα παρασκευάζεται από διάφορα είδη ζύμης, ανάλογα με τις τοπικές και οικογενειακές παραδόσεις. Σε ορισμένες οικογένειες, αντί για ζύμη, παρασκευάζουν μια κρέμα, που ονομάζεται γαλατόπιτα (κυριολεκτικά — γλυκό από γάλα). Η πίτα είναι επίσης γνωστή ως χρονόπιτα, που σημαίνει «πρωτοχρονιάτικη πίτα».

Παραδοσιακή παρουσίαση της Βασιλόπιτας

Όταν ετοιμάζεται η βασιλόπιτα, μαζί με τα υλικά ψήνεται και το νόμισμα. Όταν ξεκινά η γιορτή, συνήθως την πρώτη ημέρα του νέου έτους, το ψωμί κόβει παραδοσιακά ο μεγαλύτερος μέλος της οικογένειας, και αυτός που θα βρει το νόμισμα στην μερίδα του θεωρείται ευλογημένος για το νέο έτος.

Κάθε μερίδα της βασιλόπιτας κατανέμεται ως εξής: Η πρώτη μερίδα κόβεται στη μνήμη του Ιησού Χριστού, η δεύτερη στη μνήμη της Παναγίας, η τρίτη στη μνήμη του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου, και οι υπόλοιπες μερίδες κατανέμονται για τα μέλη της οικογένειας, αρχίζοντας από τον μεγαλύτερο. Επίσης, μπορεί να κοπούν μερίδες για την εκκλησία, το σπίτι, τον ταξιδιώτη, τον επισκέπτη και τον φτωχό.

Ο θρύλος της Βασιλόπιτας

Αυτή η αιώνια παράδοση ξεκίνησε τον 4ο αιώνα, όταν ο Άγιος Βασίλειος ο Μέγας, ως επίσκοπος, ήθελε να μοιράσει χρήματα στους φτωχούς της επισκοπής του. Θέλοντας να διατηρήσει την αξιοπρέπειά τους, ώστε να μην φαίνεται σαν επαιτεία, ζήτησε από μερικές γυναίκες να ψήσουν γλυκό ψωμί, στο οποίο έβαλε χρυσά νομίσματα. Έτσι, οι οικογένειες, κόβοντας το ψωμί για να φάνε, ήταν ευχάριστα έκπληκτες όταν ανακάλυπταν τα νομίσματα.

Ένα ενδιαφέρον σημείο: Θεωρείται ότι ο Άγιος Βασίλειος ήταν ο πρώτος άνθρωπος που ίδρυσε ορφανοτροφείο για μικρά παιδιά και το πρώτο χριστιανικό νοσοκομείο στον κόσμο.

Συνταγή για την βασιλόπιτα

Υλικά

• 1 φλιτζάνι βούτυρο
• 2 φλιτζάνια ζάχαρη
• 7 αυγά, χωρισμένα
• 1 κουταλάκι του γλυκού εκχύλισμα αμυγδάλου
• 3 κουταλάκια του γλυκού εκχύλισμα βανίλιας
• 3 φλιτζάνια αλεύρι
• 3 κουταλάκια του γλυκού μπέικιν πάουντερ
• 1 φλιτζάνι γάλα
• 1 φλιτζάνι αλεσμένα αμύγδαλα
• 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι
• 1 κουταλιά της σούπας φλούδα πορτοκαλιού
• 1 πακέτο ολόκληρα βρασμένα αμύγδαλα

Εκτέλεση

1. Χτυπήστε το βούτυρο και τη ζάχαρη για 10 λεπτά, προσθέστε τους κρόκους των αυγών και τα αρωματικά.
2. Προσθέστε τα υπόλοιπα υλικά, εκτός από τα ασπράδια των αυγών.
3. Σε ένα άλλο μπολ, χτυπήστε τα ασπράδια των αυγών μέχρι να αφρατέψουν.
4. Προσθέστε τα χτυπημένα ασπράδια των αυγών. Ανακατέψτε καλά.
5. Αλείψτε με λίπος μια στρογγυλή φόρμα για ψήσιμο (κατάλληλη για διάμετρο 30 εκατοστών).
6. Ρίξτε το μείγμα στη φόρμα και τοποθετήστε το νόμισμα, καλυμμένο με αλουμινόχαρτο, στη συνέχεια τοποθετήστε γύρω από την επιφάνεια ολόκληρα βρασμένα αμύγδαλα. Μπορείτε επίσης να γράψετε την τρέχουσα χρονιά στο κέντρο της πίτας.
7. Ψήστε στους 350 βαθμούς για 45 λεπτά.

Ερωτήσεις για το φαγητό στην Κύπρο

Ποιες άλλες παραδοσιακές πίτες υπάρχουν για τις γιορτές;

Η πιο γνωστή εκτός από τη βασιλόπιτα ή βασιλόπουλλα στην Κύπρο είναι η Φλάουνα. Αυτή η πίτα ψήνεται για το Πάσχα.

Ποιες είναι οι δημοφιλείς κρεατοφαγικές συνταγές στην Κύπρο;

Πρώτα από όλα είναι η μουσακάς (μπακαλιαροκρέμα με μελιτζάνες), το κλέφτικο (αρνί μαγειρεμένο σε πήλινο φούρνο), το στιφάδο (μοσχάρι μαγειρεμένο σε κόκκινο κρασί και σάλτσα ντομάτας) και σεφτάλια (λουκάνικα από κιμά σε φυσική θήκη).

Ποιες είναι οι γνωστές τυριά εκτός από το χαλούμι;

Το πιο δημοφιλές τυρί μετά το χαλούμι είναι Ανάρι. Αυτό είναι φρέσκο τυρί από μαλακό ορό γάλακτος που παράγεται κατά την παραγωγή άλλων τυριών στην Κύπρο, συμπεριλαμβανομένου του χαλουμιού.

Ακολουθήστε μας στο Instagram και Telegram — εκεί μοιραζόμαστε πολλά χρήσιμα και ενδιαφέροντα για το φαγητό και τα προϊόντα στην Κύπρο!