Opuncja na Cyprze Północnym — co to za owoc, kiedy dojrzewa i jak się go je

W tym materiale dowiesz się, czym jest opuncja (babutsa), jak się ją je, kiedy dojrzewa w Północnym Cyprze i dlaczego jest ceniona w kuchni, medycynie i kosmetologii.

• Czym jest opuncja
• Jak wykorzystuje się opuncję
• Kiedy dojrzewa opuncja
• Jak prawidłowo oczyścić opuncję
• Opuncja w kulturze Północnego Cypru
• I na koniec

Tak, dobrze zrozumieliście: w Północnym Cyprze je się kaktusy — dokładniej ich owoce. Ten niezwykły owoc nazywa się opuncją lub lokalnie babutsą. Dojrzewa tylko raz w roku, a miejscowi mieszkańcy czekają na sezon z wielką niecierpliwością.

Czym jest opuncja

Opuncja to gatunek kaktusa, szeroko rozpowszechniony w basenie Morza Śródziemnego. Roślina trafiła na Cypr kilka wieków temu dzięki żeglarzom i szybko się zadomowiła: gorący klimat i kamienista gleba są dla niej idealne.

Roślina pełni kilka funkcji:

• stanowi trwały „żywy płot” wokół działek,

• jest wykorzystywana w kuchni,

• stosowana w medycynie,

• ceniona w kosmetologii.

Owoce opuncji mają soczysty miąższ i smak przypominający ogórek z lekką kwaskowatością — bardzo orzeźwiający w gorące dni.

Jak jeść i wykorzystywać opuncję

Opuncja jest produktem niezwykle wszechstronnym.

W kuchni

Z owoców przygotowuje się:

• sałatki,

• żele i dżemy,

• domowe słodycze,

• soki i napoje orzeźwiające,

• omlety (w niektórych wsiach dodaje się miąższ kaktusa),

• desery,

• na Malcie robi się nawet likier Bajtra z opuncji, który stał się lokalną atrakcją.

Owoce można też jeść świeże — obrane i lekko schłodzone.

W medycynie

Olej z opuncji i ekstrakty rośliny wykorzystuje się w środkach naturalnych i farmakologicznych.

Owoce zawierają: witaminę C, karoten, flawonoidy, błonnik, rutynę, magnez, potas, wapń, cynk, żelazo.
Kwiaty są bogate w: aminokwasy, antyoksydanty, kwas nikotynowy, selen, minerały.

Na Cyprze opuncję tradycyjnie stosuje się:

• przy zaburzeniach trawienia,

• do wzmacniania odporności,

• jako łagodny środek tonizujący.

W kosmetologii

Z nasion owoców pozyskuje się rzadki i cenny olej z opuncji. Jest znany z:

• wyraźnego efektu odmładzającego,

• zdolności do zatrzymywania wilgoci,

• wysokiej zawartości witaminy E i antyoksydantów.

Z oleju produkuje się kremy, sera i maski premium — uważany jest za jeden z najdroższych olejów roślinnych na świecie.

Kiedy dojrzewa opuncja na Cyprze

Kwiaty opuncji pojawiają się już w kwietniu, ale same owoce w pełni dojrzewają dopiero pod koniec sierpnia — początek września.

W tym okresie w różnych gminach Północnego Cypru odbywają się festiwale opuncji — z degustacjami, sprzedażą domowych dżemów, warsztatami i muzyką ludową.

Jak prawidłowo oczyścić opuncję

Owoce pokryte są licznymi mikroskopijnymi kolcami — glochidami. Są praktycznie niewidoczne, ale łatwo wbija się w skórę i powodują silne podrażnienia.

Oto jak bezpiecznie oczyścić owoce:

1. Użyj rękawic — najlepiej grubych, ogrodowych.

2. Opłucz owoce pod silnym strumieniem wody lub delikatnie wyszoruj szczotką.

3. Niektórzy Cypryjczycy opalają owoce palnikiem gazowym — to natychmiast usuwa kolce.

4. Zrób nacięcie po boku owocu.

5. Usuń skórkę, podważając ją nożem, i ostrożnie wydobądź miąższ.

6. Upewnij się, że na dłoniach nie pozostały kolce — mogą być bardzo drobne.

Ważne: nie dotykaj kwiatów gołymi rękami — one również chronione są drobnymi kolcami. Dla zobrazowania można obejrzeć ten film.

Opuncja w kulturze Północnego Cypru

Babutsa to nie tylko owoc. To część życia wiejskiego:

• rośliny służą jako naturalne ogrodzenia przed wiatrem,

• owoce sprzedawane są na sezonowych targach,

• dzieci od najmłodszych lat uczą się je prawidłowo czyścić,

• babutsa jest częścią tradycyjnych receptur chłopskich.

Wielu mieszkańców Cypru posiada „rodzinne” kaktusowe zagajniki, z których co roku zbierana jest plon.

I na koniec

W Północnym Cyprze je się nie tylko kaktusy. Na wyspie uwielbia się karob, przygotowuje mocną zivaniję, je owoce rzadko spotykane w Europie i pielęgnuje wiele tradycji gastronomicznych przekazywanych z pokolenia na pokolenie.